listeria monocytogenes ne demek?

Listeria Monocytogenes Hakkında Bilgi

Listeria monocytogenes, yaygın olarak gıdalarda bulunan ve listeriozis adı verilen ciddi bir enfeksiyona neden olabilen bir bakteri türüdür. Özellikle bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler, hamileler, yaşlılar ve yeni doğanlar için risklidir.

Genel Özellikleri:

  • Gram-pozitif bir bakteri: Hücre duvarı yapısı gram boyama yöntemiyle belirlenir.
  • Hareketli: Kamçıları sayesinde hareket edebilir.
  • Psikrofil: Düşük sıcaklıklarda (buzdolabı sıcaklığı) çoğalabilir. Bu özelliği, diğer birçok bakteri için ölümcül olan soğuk ortamlarda bile hayatta kalmasını ve gıdalarda üremesini sağlar.
  • Fakültatif anaerob: Hem oksijenli hem de oksijensiz ortamlarda yaşayabilir.
  • Yaygın: Toprak, su, hayvan dışkısı gibi çeşitli ortamlarda bulunabilir.

Bulaşma Yolları:

  • Kontamine gıdalar: En yaygın bulaşma yolu kontamine gıdaların tüketilmesidir. Özellikle pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri, çiğ sebzeler, hazır etler, füme balıklar ve şarküteri ürünleri risk taşır.
  • Direkt temas: Nadiren de olsa, kontamine yüzeylere veya hayvanlara direkt temas yoluyla da bulaşabilir.

Risk Grupları:

  • Hamileler: Hamilelikte listeriozis, düşük, erken doğum, bebekte enfeksiyon veya ölüm gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.
  • Yeni doğanlar: Anneden enfeksiyon kapabilirler.
  • Bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler: HIV/AIDS hastaları, kanser tedavisi görenler, organ nakli olmuş kişiler gibi.
  • Yaşlılar: Yaşlıların bağışıklık sistemleri genellikle daha zayıf olduğu için risk altındadırlar.

Belirtiler:

  • Listeriozis belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Hafif vakalarda ateş, kas ağrıları, bulantı, kusma ve ishal görülebilir. Daha ciddi vakalarda menenjit (beyin zarı iltihabı), ensefalit (beyin iltihabı) ve kan zehirlenmesi (septisemi) gibi hayatı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir.

Önleme:

  • Gıda güvenliği: Gıdaların uygun şekilde pişirilmesi, saklanması ve işlenmesi önemlidir.
  • Pastörizasyon: Sütün ve süt ürünlerinin pastörize edilmiş olması tercih edilmelidir.
  • Hazır gıdaların ısıtılması: Hazır etler ve şarküteri ürünleri tüketilmeden önce iyice ısıtılmalıdır.
  • Hijyen: Eller sık sık yıkanmalı, mutfak eşyaları ve yüzeyler temiz tutulmalıdır.
  • Risk grupları için özel önlemler: Hamileler ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler, riskli gıdalardan kaçınmalıdır.

Tedavi:

  • Listeriozis genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa, iyileşme olasılığı o kadar yüksektir.